Koningin Margrethe over de islam

In een biografie die verleden week verscheen laat de Deense koningin Margrethe zich kritisch uit over de islam en de problemen die verbonden zijn met de immigratie. Volgens haar heeft men in Denemarken het probleem te lang verwaarloosd «omdat we tolerant zijn en redelijk naïef».

In één van de uitspraken van de koningin refereert ze naar haar nieuwjaarstoespraak van 1984, die ze nu stuitend naïef noemt. In die toespraak las ze haar landgenoten stevig de les omdat ze niet gastvrij genoeg waren en de inwijkelingen pestten. Ze verdedigt echter haar nieuwjaarstoespraak van toen omdat ze, gezien in de context van toen, correct was. Op dat ogenblik wist men immers nog niet hoe de evolutie er later zou uitzien, zegt ze nu twintig jaar later.

Volgens de linkse krant Politiken gaat koningin Margrethe over de schreef, en moet haar rol opnieuw bekeken worden. De krant vindt dat ze niet meer boven het maatschappelijke debat verheven staat, en vanaf nu beschouwd moet worden als een gewone deelneemster aan het debat. De regeringsgezinde krant Jyllands-Posten is dan weer een heel andere mening toegedaan, en noemt de uitspraken van de koningin «moedig» en «genuanceerd». Geen van beide reacties hoeft verwondering te wekken.

Het rood-groene SF roept intussen op tot een debat in Folketinget, maar krijgt alleen steun van de extreem-linkse Eenheidslijst. Volgens beide partijen geldt het recht op vrije meningsuiting niet voor de koningin, en daarin hebben ze natuurlijk gelijk. Of zij tot dit inzicht gekomen zijn louter op principiële basis of omdat de koningin hun mening niet deelt is een andere zaak. En omgekeerd kan men zich ook afvragen of rechts de woorden van de koningin even wijs zou vinden moest zij linkse meningen verkondigen.

De rechterzijde vindt zelfs dat zij «moedige» uitspraken doet. Aan de ene kant klopt dit, omdat ook in Denemarken de media nog gedomineerd worden door mei 68'ers e tutti quanti. Maar anderzijds riskeert de koningin weinig of niets, want de regering, de meerderheid in Folketinget en een groot gedeelte van de bevolking delen haar mening (of toch de mening die ze verkondigt). Zoveel moed is daar dus ook weer niet voor nodig.

Wat misschien nog het meest ontluisterend is aan het hele debat is het gekrijs onder nogal wat zelfverklaarde intellectuelen, zoals dat vertolkt wordt in de opiniebijdragen van Politiken. Jyllands-Posten wijst er in haar commentaar trouwens op hoe men zich in bepaalde kringen zal inspannen om de woorden van de koningin te draaien om zich gekwetst te voelen in naam van de moslims die het ware geloof aanhangen. Politiken schrijft bijvoorbeeld uitdrukkelijk dat de koningin blijkt geeft van plat opportunisme, en de humane waarden die ze in de jaren '80 verdedigde nu afvalt. Het is een typische reflex: wie de mening van links niet deelt, is inhumaan. Ondertussen slagen ze er ook na 11 september 2001 maar niet in vanuit hun passagierszetel op een lange-afstandsvlucht een moslimterrorist te herkennen ook al heeft hij net volledig gladgeschoren en met de koran in de hand de stuurknuppel van het vliegtuig overgenomen en stuurt hij het richting New York. Het racisme van de medepassagiers daarentegen, dat is het échte probleem natuurlijk!